بر این مبانی و محاسبه دقیق گردش زمین به دور خورشید مدارها و نصف النهارهای زمین را ترسیم کردند و مبدا آن را در سیستان ایران تعیین کردند و سپس سال و ماه و هفته و روز و ساعت و دقیقه را وضع نمودند. چهار جهت اصلی و بر آن مبنا شکل مربع و زاویه قائمه را برای زمین و بی جهتی را با نماد دایره برای آسمان تعریف کردند و طاق ها و گنبدها را بنا نمودند . برای ابداع علم معماری و کیمیا جهان را به پنج عنصر بنیادین اثیر ، خاک ، آتش ، آب و هوا خلاصه نمودند . ایرانیان اعداد را اختراع کردند و ارتعاشات کائنات را بر این اعداد سوار کردند و بر آن مبنا زبان شناسی و علوم مختلف حروف و اعداد را اختراع کردند که به طرق مختلف در این خصوص در اوستا مطالب بسیار آمده است . برای مثال صورت فلکی شیر و خورشید از مهم ترین نمادهای هخامنشیان محسوب می شدند . چرا که این صورت فلکی خانه خورشید است . خورشید ستاره حیات که نماد آن درکیمیا طلا و نمود حیوانی آن بر زمین شیر و طاووس و سیمرغ هستند و در اجزاء بدن قلب و معادل مفهومی آن در انسان هویت ، ذات ، سروری ، ناخودآگاه ، اعتماد به نفس ، خرد برتر به عنوان نماد پادشاهی استفاده می شده است . تمام این نمادها چنانچه آگاهانه استفاده شوند سروری همراه با سخاوت می آورند و چنانچه ناآگاهانه مصرف شوند مانند امروز که مردم بدون کمترین اطلاعی از ارزش های معنوی اشیاء را به کار می برند آز و قدرت طلبی و بردگی پول به همراه می آورند .
پس از حمله اعراب و سیطره اسلام به دلیل ممنوعیت اشکال حیوانی و فرمهای خاص دانشمندان و هنرمندان ایرانی به سرعت چاره ای برای حفظ این مفاهیم و تسلسل این انرژی ها در آثار خود اندیشیدند و بدین ترتیب بزرگرترین اختراعات کل تاریخ معماری بشر را رقم زدند : کاربندی ، گره چینی ، مقرنس . و به همان روش مألوف با رمزنگاری و پنهان سازی اصول خود از غیر رازهای عظیم این هندسه مقدس را مخفی نگه داشتند و در عین حال تا اکنون حفظ نمودند که متاسفانه آموزش آکادمیک معماری و شیفتگی ناآگاهانه معماران وهنرمندان ایرانی نسبت به دست آوردهای مکانیکی غرب موجب شد ایرانی هم از این گنج عظیم غافل وبی نصیب شود .
طرح نمای برج باغ عمارت جم
این برج که بر جای یک ویلای مجلل قاجاری ساخته شده است در حال حاضر تنها پروژه ای است که در آن با دعوت از برترین هنرمندان ، صنعتگران و معماران سنتی و آموزش پیمانکاران و تیم های اجرا سبکی اصیل و در عین حال بی سابقه ر ا ارائه می کندکه از هر نظر بر کلاسیک غرین برتری دار د و در سطح ادراکی – شناختی با ذهن مخاطب ایرانی ارتباط معنادار برقرار می کند و می کوشد ارزش های پیشینیانش را پاس بدار د .این پروژه که به صورت کوشک و به سبک نوین ایرا نی طراحی شده است بر اساس عناصر، مفاهیم و اصول معماری ایرانی دو ره های مختلف فکری – هنری ایران به ویژه آیین مهر و مکتب اصفهان شکل گرفته است .
محدودیت اصلی برای طراحی مجدد نماهای این بنا آن بود که معماری آن از قبل مطابق سبک کلاسیک غربی مصوب و مطابق آن اسکلت بنا احداث شده بود . با این وجود تلاش برای تغییر نما به تناسبات و تقسیمات ایرانی و افزودن عناصر ایوان و رواق و طاق نما به شکل شایسته ای صورت گرفت و مفاهیم نجومی ، اشکال هندسی و عناصر و جزییات معماری که بر پایه این معا نی و فرم ها شکل گرفته اند در معماری عمارت جم به کار برده شده اند :
عمارت جم به ارتفاع 48 متر درست به اندازه عمارت صفوی عالی قاپو است . در مرحله نخست طراحی ارتفاع کل بنا مانند عالی قاپو به چهار بخش تقسیم شد . محل این تقسیم بندی ها نه اتفاقی بلکه تبلوری از تغییرات درونی بنا و تعاریف بخش های مختلف بیرونی است :
بخش نخست شامل دو طبقه اول و فضای ورودی تعریف کننده حجم ورودی و سردر ورودی هستند که به اندازه ای که سازه اولیه اجازه می داد عقب نشستند و یکسره شدند تا جداره و ورودی را درخور ارتفاع زیاد عمارت تشکیل دهند ، بخش دوم شامل سه طبقه دو واحدی است با پلان و ارتفاع یکسان ، بخش سوم شامل سه طبقه دو واحدی است با ارتفاع متفاوت و بخش چهارم شامل سه طبقه تک واحدی است که سر و خط آسمان پروژه را تشکیل می دهند . این بخش ها با المان های مشخص از قبیل سردر و طاق نما و تغییر شکل پنجره ها و همچنین قطار مقرنس های دورتا دور بنا از هم مجزا شده اند . در معماری ایرانی اشکال مانند ابزار کلاسیک به صرف زیبا یی به دور بنا نمی پیچند . از دوران باستان بسیاری اوقات دعا و نوشته ای برای معرفی و حفظ بنا زیر پاشنه درها و زیر پایه ستونها می گذاشتند . در دوران هخامنشان و اشکانیان و ساسانیان به منظور آنکه رفتار تشریفاتی یا آیینی به درستی در فضا صورت بگیرد و بعدها بدعت نهاده نشود و همچنین برای حمایت و تشدید انرژی فضا از سوی سیارات نقوش مربوطه بر سقف و جداره ها نقش می شدند .
برای مثال یک قلعه نظامی ساسانی همواره با نمادهای سیاره بهرام تزیین می شد یا یک اتاق موسیقی همواره با نمادهای سیاره ناهید زینت داده میشد . در دوران اسلامی علنا بر جداره بنا به ویژه مساجد آیات و نوشته های قدسی را دور تا دور بنا و بخصو ص گنبد نقش می نمودند تا معانی و انرژی آیات بر فضای بنا حاکم شود . و اما معماران ایرانی انرژی های موثر کاینات را با دانش تمام در گره ها ، کاربندی ها و مقرنس ها در قالب صورتهای هندسی و انتزاعی ضبط نمودند .
مطالعه دو دانشمند ژاپنی بر روی گزینه های مختلف چیدمان اشکال گره های ایرانی به صورت بلور نشان می دهد که آلات گره به گونه ای طراحی شده اند که زمانیکه یک شعاع نور از سمتی وارد این چیدمان می شود همواره تکثیر می شود و در کل مجموعه ارتعاش بالا می رود اما اگر چیدمان را به چیدما نی دلخواه و حساب نشده تغییر دهند انرژی در آن حبس و قطع می شود . گره های ایرانی بر خلاف تصور عوام و غریبان تنها پترن و تقسیمات اتفاقی نیستند بلکه هر کدام از آلتهای گره نماد یکی از اجرام آسما نی هستند )همانگونه که هر یک از 7 نت موسیقی نماد یکی از سیارات هستند ( که بنا بر انرژی لازم در فضای مربوطه تنظیم میشوند . بدین ترتیب گرهی در این بنا انتخاب شد که با گردش انرژی های خورشید ، گردونه مهر ، ناهید و بهرام ) عشق( متناسب با فضای مسکونی باشند و این گره در چهار طرف بنا به گردش درآمد تا در چلیپا انرژی پرانا را به جریان درآور د. اما در تجسم آغوش مادری که در قالب خانه قرار است فرزند انسانی خود را ماوا دهد و در آغوش بگیرد مادر ماه مهمترین تکمیل کننده بود . به این دلیل نقش معروف ماه ساسا نی طاق بستان بر تاج بنا نقش شد و نوارهای دورادور رد برگیرنده بنا و دست انداز بالکن ها به نماد گل لوتوس ( نماد ایزدبانو اردویسور اناهیتا( و مقرنس )بزرگترین اختراع معماری جهان( مزین گشت . این نوع تزیین تلفی از نقوش هندسی و گیاهی از زمان اشکانیان رایج بوده است .
ایوان ورودی به عنوان فضا یی نیمه باز که مقدمات ورود را فراهم می آورد همواره از معماری دوران هخامنشی تا قاجاری از عناصر مهم معماری ایران بوده است که در این پروژه زنده می شود . تقسیمات سه گانه از محل ورودی اصلی حیاط تا درب اصلی و ایوان سه طبقه آخر در جنوب و شمال نماد سه گانه اهورامزدا ، اردویسور اناهیتا و میترا است که در معماری اشکانی ، ساسا نی ، صفوی و قاجار دیده می شود . بسیار مهم است بنا در هر کجا که ساخته می شود با ایجاد تعلق و ارتباط با شاخصه های مکا نی به مخاطب خود هویت بخشی نماید. در این پروژه علاوه بر تاکید بر شاخصه های تفکر و معماری سرزمین ایران الهام گیری و ایجاد ارتباط با شاخصه های شهر تهران نیز در اولویت بوده است . از این رو در تقسیم بندی و تعریف ورودی سردر باغ ملی و نمای کاخ گلستان ، در تعریف تاج ورودی عمارت مسعودیه و در گوشه های برج بنای قدیمی مجلس ملی مورد الهام قرار گرفته اند که همگی بناهای تعریف کننده هویت تهران هستند .چهار گوشه بنا با الهام از بنای قدیمی مجلس شورای ملی با انحنا ی دو ضلع مجاور را به هم پیوسته ساخته تا حرکت چشم بر بدنه هیچ کجا دچار سکته نگردد و در عین حال چون چهار میخی که بنا را در چهارگوشه بر زمین مستحکم می سازد به نظر می رسند . گرهی که روی طاق نمای ایوان بر این انحنا شکل گرفته است یک نوآوری و حجم بی مانند است که برای اولین بار در معماری ایران شکل گرفته است .
در شرق و غرب با تقسیمات پنج تا یی نماد پنج عنصر آب و آتش و خاک و باد و اثیر در وسط است . این گونه طاق نماها و تقسیمات از دوران اشکانیان در معماری ایرانی وجود داشته و در زمان صفویان با میل شاه عباس کبیر به بازگشت به ایران باستان بر آن تاکید می شود . سردر ورودی ملهم از عمارت مسعودیه است و نقش تاج ورودی اسلیمی ختایی است که منشاء آن نقوش گیاهی ساسانی است و امروز تنها در نقش فرش یافت می شود . نقش دست انداز بام برگرفته از برج رادکان خراسان است. این بنا یک بنای نجومی برای رصد و تخمین اوضاع اجرام آسما نی است که هفتصد سال پیش توسط ریاضی دان،ستاره شناس و دانشمند بزرگ ایرا نی، خواجه نصیرالدین توسی محاسبه و بنا شده است . ستونهای طراحی شده در نمای این پروژه به صورت تلفیقی از معماری هخامنشی و صفوی هستند به طوریکه پایه و ساقه ستون بدون تکرار عین ملهم از ستونهای تخت جمشید و سرستون ها مانند ستونهای بنای آرامگاه حافظیه مقرنس است . بدین معنا که معماری امروز ایران باید بر پایه این دست آوردهای بی رقیب کهن باشد .
دورتادور ورودی مجموعه یک نقش سنگی درخود پیچیده است و در دو سو در دو صراحی فرو رفته است . این جزییات که در بناهای مهم دوران صفوی دیده میشود از مهم ترین نمادهای آیین مهر است : ماری که می پیچد و آب حیات را در جام می ریزد )نماد دارو و درمان ( یا جریان آبی که از سبوی ایزدبانو اردویسور اناهیتا می ریزد و دورتادور درب ورودی را می پیماید تا برای صاحبان خانه آرز وی سلامتی و خیر وفر ایزدی و تندرستی نماید .
“ای بنیانگذار تاریخ بشریت ، پیام آور پیام خدایان بر زمین ، مخترع برترین زبان هنر و معماری از میان برخیز”
در مقیاس شهری کل این بنا به صورت تک رنگ درآمده است تا حجم اطلاعات برای ناظر شهری در دور دست گیج کننده و مزاحم نباشد . اما در فاصله نزدیک ناظر تمام جزییات و عناصر کار شده بنا را به خوبی و وضوح تشخیص می دهد . این نما به دلیل حجم بینهایت جزییات ) مقرنس ها فرکتال ابجکتها ی تاخورده هستند که سطحی بینهایت را در حجمی محدود به تصویر می کشند ( و انرژی مفاهیمی که در خود مستتر دارد هرگز قدیمی نمی شود چرا که دایما برای ناظر اطلاعات نو به نو دارد و مانند نماهای مدرن حجم اطلاعات آن با یک نگاه به پایان نمیرود و از هر زاویه و در هر زمان از روز و شب که بر آن بنگری رازهای نوینی بر ناظر خود خواهد گشود .طراحی این اثر طی 6 ماه جزء به جزء همواره درحالی صورت گرفته است که نوای آسما نی استاد شجریان و موسیقی نجومی ایرانی نوازشگر آن بوده است تا ارتعاش نوا و موسیقی و اشعار آسمانی ایران زمین در آن جاودانه شود .
معماری این بنا ) هرچند که به دلیل مشکلات اجرایی تفاوتها یی در پایان داشت ( چون غزل حافظ است : آن کس که طبع و ادراکی موزون دارد حتی اگر زبان او را نشناسد از آهنگ شعر و کلمات لذت می برد ، آن کس که گامی فراتر صنایع و عناصر و جزییات غزل پارسی یا معماری ایرانی را می شناسد و دستی بر آتش دارد از باطن آن محفوظ می شود و آن کس که والاتر معنا ، هدف ، باطن و ریشه های غزل و عرفان و موسیقی و هنر و معماری ایران را می شناسد و به مفاهیم و دلایل عمیق آن دست می یابد در پناه انرژی و حمایت مستمر آن قرار می گیرد .
شاید خرده بگیرند که لازمه این همه ارجاع و تلفیق صنایع و جزییات معماری در یک اثر چه بوده است که سازنده را به زحمت مضاعف انداخته است و اگر چنین هم نمی کرد با یک طرح کلاسیک ساده غربی شاید هزینه کمتر و سود بیشتر می برد . پاسخ در حفظ ارزش هاست . در هدف از زندگی است. چیزی که ملت های دیگر بدان بسیار بها می دهند و ایرانیان نشسته بر گنج به کلی فراموش کرده اند . هر گوشه این بنا می خواهد یادی کند از هنر، دانش و گنجی که نیاکان ما جانشان را بر سرش گذاشتند تا حفظش کنند . کتابها یی که ایرانیان در جرز خانه هایشان پنهان کردند اما متجاوزان خانه هایشان را بر سرشان خراب کردند و آنها را سوزاندند . دانش موسیقی که ایرانیان از آسمان به زمین آوردند و مهاجمان سازشان را شکستند و ایرانی به تحریر حنجره آن را پاس داشت . و دست آخر این مهرازان بودند که دانش آیین مهر را در هندسه ، گره ها ، کاربندی ها ، مقرنس ها ، اسلیمی ها و تعداد و تناسبات معماری جاودانه کردند تا به دست اهلش برسانند که اگر این آخرین مهرازان بمیرند رازهای این دانش برای همیشه از دست بشر خارج خواهد شد . این بنا با همه وجودش برای یگانگی دست آوردهای یک ملت از اقوام گوناگون در طی دوره های مختلف می کوشد تا شاید ، شاید ایرانی به خاطر آورد که کیست و می تواند هنوز ایستاده بر داشته هایش قد برافراز …
مالک
بامشاد داوودی جم
سه بعدی
حمیدرضا هاتفی ، مهسا سرشکی
آرشیتکت
ساناز افتخارزاده
طراح و مجری جزییات سنتی
مهدی شکوری
سرپرست تیم اجرا
حامد کریمی ، علی جهانگیر ، نسرین اقتصادی
سازنده و کارفرما
محسن نجاتی یزدی نژاد ، محمد درخشان نژاد
سیمانکار نما
حافظ دوست ، طباطبایی
مالک
بامشاد داوودی جم
سالوک 8
پروژه سالوک هشت salook construction group پروژه سالوک 8 محتوای...
مشاهده جزئیات پروژهدسامبر 19, 2024سایر پروژه های سالوک
هندسه و معماری عمارت جم
رسالت معماری سکنی دادن انسان بر روی زمین است و این سکنی تنها محدود به جسم او نیست که روان و ذهن او جایگاه مهمتری دارند . بنابراین معماری نه تنها باید استاندارد ، امن و زیبا باشد که لازم است واجد معنا و نمایانگرفرهنگ و هویت صاحبان خود باشد تا بتواند با ایجاد حس تعلق آرامش و ماندگاری انسان در شهر و فضا را فراهم آورد .
رسالت معماری سکنی دادن انسان بر روی زمین است و این سکنی تنها محدود به جسم او نیست که روان و ذهن او جایگاه مهمتری دارند . بنابراین معماری نه تنها باید استاندارد ، امن و زیبا باشد که لازم است واجد معنا و نمایانگرفرهنگ و هویت صاحبان خود باشد تا بتواند با ایجاد حس تعلق آرامش و ماندگاری انسان در شهر و فضا را فراهم آورد .
ریشه تناسبات و هندسه ایرانی
ریشه تمام علوم ایران باستان اعم از ریاضیات ، هندسه ، موسیقی ، شیمی ، پزشکی و معماری ستاره شناسی است و در ایران باستان و آیین مهر این علوم مقدس به شمار می رفتند . مغان آیین مهر به دقت تمام نه نقطه انرژی و سپس هفت جرم آسمانی و چگونگی تاثیر آنها بر زمین را شناسایی نمودند و حتی زمان و جهت حرکت آنها نسبت به زمین را به دقت دقیقه محاسبه کردند .
آنها سه نیروی برتر آفرینش رادر قالب آن یک بی همتا و مذکر و مونث معرفی می کردند .و عدد باور نکردنی صفر ( امکان الوجود ) را به جهانیان معرفی کردند .
عمارت جم نیز یکی دیگر از پروژه‌های منحصر به فرد تیم سالوک است که در منطقه فرمانیه تهران از سال 1396 افتتاح شد و در سال 1399 به پایان رسید. سبک طراحی این پروژه کلاسیک ایرانی است که توسط تیم سالوک اجرا شده است. طراحی فضای داخلی از اتاق خواب، اتاق مهمان و سایر محیط‌ها گرفته تا طراحی فضای بیرونی همانند استخر، بالکن، ایوان و غیره در بهترین شکل به مرحله اجرا درآمده است.